تست آمنيوسنتز چيست؟
تست آمنيوسنتز تستي است كه پيش از تولد نوزاد براي اطمينان از سالم بودن جنين با استفاده از بررسي مايع آمونياك انجام مي شود. مايع آمونياك در داخل رحم در اطراف جنين قرار دارد.
يكي از دلايل رايج تست آمنيوسنتز، بررسي بيماري هاي ژنتيكي يا كروموزومي است مانند سندرم داون.
در اين تست كرومزوم هاي جنين بررسي مي شوند.
آمنيوسنتز بين هفته 16 تا 20 بارداري انجام مي شود. خانم هايي كه اين تست را انجام مي شوند بيشتر در معرض خطر بيماري هاي ژنتيكي و كروموزومي هستند و احتمال سقط جنين در اثر اين تست وجود دارد.
دلايلي كه تست آمنيوسنتز انجام مي شوند شامل:
- براي بررسي عفونت هاي داخل رحم
- بررسي سلامتي جنين در حالتي كه Rh خون شما و جنين يكي نباشد.
- براي بررسي رشد ريه هاي جنين هنگامي كه نياز به زايمان زودرس باشد. روش هاي جلوگيري از زايمان زودرس در مقاله اي ديگر ذكر شده است.
تست آمنيوسنتز چه بيماري هايي را تشخيص مي دهد؟
تست آمنيوسنتز براي تشخيص بيماري هاي زير انجام مي شود:
- تقريبا تمام بيماري هاي كروموزومي مانند سندرم داون، بيماري سه كروموزومي 13 و 18و بيماري هاي كروموزومي جنسيتي. اين تست بيماري ها را تشخيص مي دهد اما شدت بيماري را مشخص نمي كند.
- بيماري هاي ژنتيكي مانند بيماري سلول هاي داسي و بيماري كيست فيبروئيد. در واقع اين آزمايش احتمال وقوع اين بيماري ها را نشان مي دهد.
- نقص لوله هاي عصبي مانند spina bifida و بي مغزي؛ كه با اندازه گيري ماده فتوپروتئين آلفاي موجود در مايع آمونياك انجام مي شود.
تست آمنيوسنتز نمي تواند ساير نقص هاي ساختاري را تشخيص دهد.
چه عواملي باعث مي شود جنين بيشتر در معرض بيماري هاي ژنتيكي كه توسط تست آمنيوسنتز تشخيص داده مي شود، قرار بگيرد؟
برخي عوامل شامل:
نتايج بررسي سندرم داون
شما آزمايشي انجام مي دهيد كه نشان مي دهد جنين بيش از حد نرمال در معرض خطر بيماري هاي كروموزومي يا سندرم داون است.
نتايج سونوگرافي
سونوگرافي نشان مي دهد جنين نقص ساختاري همراه با مشكلات كروموزومي دارد.
نتايج بررسي حامل
شما و همسرتان حامل بيماري هاي ژنتيكي مانند كيست فيبروئيد هستيد.
سابقه شما
شما قبلا فرزندي باردار بوديد كه سابقه بيماري هاي ژنتيكي داشته است.
سابقه خانوادگي شما
شما يا همسرتان سابقه خانوادگي در زمينه بيماري هاي ژنتيكي و كروموزومي داريد.
سن شما
احتمال بيماري كروموزومي در هر فردي وجود دارد ولي با افزايش سن مادر اين احتمال بيشتر مي شود. به عنوان مثال احتمال سندرم داون در جنين هنگامي كه مادر 25 ساله است، يك در 1200 مورد است ولي در هنگامي كه مادر 40 ساله است، يك در 100 مورد است.
احتمال سقط جنين در تست آمنيوسنتز
احتمال سقط جنين در اثر آمنيوسنتز خيلي كم است. زيرا درصدي از خانم ها در هر صورت در سه ماهه دوم بارداري با سقط مواجه مي شوند و مشخص نيست آيا دليل سقط آمنيوسنتز بوده است يا خير.
مطالعات نشان ميدهد در صورتي كه پزشك تجربه كافي داشته باشد احتمال سقط جنين از يك در 300 مورد به يك در 500 مورد كاهش مي يابد.
آيا راهي براي كاهش احتمال سقط جنين در تست آمنيوسنتز وجود دارد؟
از پزشك خود اطلاعات كافي كسب كنيد.
اگر در طول تست، سونوگرافي انجام شود احتمال ايجاد خطا خيلي كاهش مي يابد.
آيا مي توان پيش از انجام تست آمنيوسنتز به مشاور ژنتيك مراجعه كرد؟
بله، در واقع بيشتر مراكز به شما مشاور ژنتيك معرفي مي كنند و خطرات و مزاياي آزمايشات پيش از تولد را براي شما توضيح مي دهد. مشاور سابقه خانوادگي شما را بررسي مي كند و سوالاتي در خصوص بارداري از شما مي پرسد.
پاسخ هاي شما به مشاور اطلاعات كافي در خصوص احتمال در معرض بودن جنين ميدهد. مشاور تصميم ميگيرد آيا انجام آزمايشات لازم است يا خير.
چگونه مي توانم براي انجام تست آمنيوسنتز تصميم درست بگيرم؟
پزشك و مشاور ژنتيك اطلاعات لازم در خصوص مزايا و معايب آزمايش به شما مي دهند و شما بايد تصميم نهايي را بگيريد.
مي توانيد در ابتدا آزمايشات غربالگري انجام دهيد سپس براساس نتايج تست آمنيوسنتز را انتخاب مي كنيد.
در بيشتر موارد در صورتي كه جنين بيماري ژنتيكي داشته باشد در رحم قابل درمان است. بنابراين در صورتي كه فكر مي كنيد جنين مشكلي دارد انجام تست آمنيوسنتز مي تواند از آن مشكل جلوگيري كند.
اگر آزمايشات تشخيصي را انتخاب كنم چگونه بين تست آمنيوسنتز و CVS تصميم بگيرم؟
هر دو تست به شما مي گويد جنين مشكل ژنتيكي يا كروموزومي دارد يا خير.
CVS در هفته بين 10 تا 13 بارداري انجام مي شود بنابراين زودتر مي توانيد از شرايط جنين آگاه شويد.
از طرف ديگر مي توانيد پيش از انجام تست تشخيص، از سونوگرافي سه ماهه دوم استفاده كنيد. در اين صورت تست آمنيوسنتز بهتر است.
شرايط و ملاحظات ديگر نيز بر تصميم شما تاثير مي گذارند به عنوان مثال اگر فكر مي كنيد فرزند شما در معرض نقص لوله عصبي است، بايد آمنيوسنتز انجام دهيد.
در واقع باور بر اين است كه در تست CVS احتمال سقط جنين بيشتر است اما اين مسئله درست نيست در واقع هنگامي كه پزشك با تجربه باشد مي تواند احتمال سقط جنين را در هر دو تست كاهش دهد.
تست آمنيوسنتز چگونه انجام مي شود؟
اين تست معمولا 20 تا 30 دقيقه طول مي كشد. پيش از انجام تست، سونوگرافي براي بررسي جنين و آناتومي او انجام مي شود.
براي انجام تست، بايد بر روي تخت دراز بكشيد و شكم شما با الكل يا محلول يد تميز مي شود تا احتمال عفونت به حداقل برسد.
سونوگرافي براي بررسي فاصله مناسب مايع آمونياك از جنين و جفت مي باشد. اين عمل 20 دقيقه طول مي كشد.
سپس تحت سونوگرافي، پزشك سوزني نازك و بلند را وارد ديواره شكم و كيسه آب اطراف جنين مي كند. پزشك مقداري مايع آمونياك خارج مي كند.
خارج كردن مايع تقريبا 30 ثانيه طول مي كشد. جنين مايع بيشتري براي جايگزيني توليد مي كند.
ممكن است احساس انقباض و گرفتگي در طول تست داشته باشيد. برخي مادرها ترجيح مي دهند از بي حسي موضعي استفاده شود اما درد تزريق بي حسي موضعي از تست آمنيوسنتز بدتر است.
سپس پزشك به ضربان قلب جنين گوش مي دهد.
بعد از تست آمنيوسنتز چه اتفاقي مي افتد؟
سعي كنيد بعد از تست استراحت كنيد. براي يك هفته از نزديكي جنسي و فعاليت هاي سنگين خودداري كنيد.
ممكن است به مدت يك روز احساس گرفتگي عضلات داشته باشيد. اگر لكه بيني داشتيد يا گرفتگي ها شديد بود يا نشت مايع آمونياك را مشاهده كرديد با پزشك تماس بگيريد. اينها ممكن است علائم سقط جنين باشند. همچنين در صورت تب نيز بلافاصله به پزشك مراجعه كنيد زيرا احتمال عفونت وجود دارد.
چه زماني مي توانم نتايج تست آمنيوسنتز را دريافت كنم؟
نتايج بعد از يك يا دو هفته آماده مي شود.
در اين مدت، آزمايشگاه مايع را بررسي مي كند و مقدار فتوپروتئين آلفا موجود در مايع آمونياك را اندازه گيري مي كند. آزمايشگاه همچنين سلول هاي جنين را از مايع مي گيرد و پس از يك يا دو هفته، وجود بيماري هاي كروموزومي و ژنتيكي را بررسي مي كند.
اگر نتايج تست آمنيوسنتز وجود مشكل در جنين را نشان دهد چه كاري انجام دهم؟
اگر مشكلي وجود داشته باشد مي توانيد با مشاور ژنتيك صحبت كيند و اطلاعات كافي دريافت كنيد. برخي خانم ها تصميم مي گيرند به بارداري ادامه ندهند.
منبع: تست آمنيوسنتز
بازدید:
