آشنايي با بيماري اچ اي وي يا ايدز

HIV (ويروس اچ اي وي يا نقص ايمني بدن انسان) يك ويروس است كه به سلول هاي سيستم ايمني بدن آسيب مي رساند و توانايي بدن براي مبارزه با عفونت ها و بيماري هاي روزمره را تضعيف مي كند. ايدز (سندرم كمبود ايمني) نامي است كه براي توصيف عفونت هاي خطرناك و بيماري هايي كه در اثر ويروس HIV ايجاد مي شوند و سيستم ايمني به شدت تضعيف مي شود، استفاده مي شود.

- در حالي كه ايدز نمي تواند از يك نفر به ديگري انتقال يابد، ويروس HIV مي تواند.
- در حال حاضر هيچ درماني براي ايدز وجود ندارد، اما داروهايي وجود دارد كه باعث افزايش طول عمر و سلامت مي شود.
- با تشخيص زودهنگام و درمان هاي موثر، اكثر افراد مبتلا به ايدز دچار بيماري ايدز ايجاد نخواهند شد و عمر مفيد طبيعي خود را حفظ خواهند كرد.

علائم عفونت ايدز يا اچ اي وي چيست؟

اكثر افراد مبتلا به بيماري به مدت 2-6 هفته پس از عفونت ايدز دچار علائم آنفولانزا ( اين مقاله را بخوانيد: آنفولانزا | علائم، درمان و واكسن آنفولانزا) مي شوند كه يك يا دو هفته طول مي كشد. پس از اين كه نشانه ها ناپديد شدند، ايدز سال ها علائمي ايجاد نمي كند، هرچند ويروس همچنان به آسيب رساندن به سيستم ايمني بدن ادامه مي دهد. اين به اين معني است كه بسياري از افراد مبتلا به ايدز نميدانند كه آلوده شده اند. هر كسي كه فكر مي كند ايدز دارد بايد آزمايش انجام دهد. به گروههاي خاصي از افراد توصيه مي شود به طور منظم آزمايش انجام دهند زيرا در معرض خطر هستند اين افراد عبارتند از:

• مردان داراي رابطه جنسي با مردان
• سياه هاي آفريقايي علاقه مند به جنس مخالف
• افرادي كه سوزن، سرنگ يا ساير تجهيزات تزريقي را به صورت مشترك استفاده مي كنند.

راه هاي انتقال بيماري ايدز چيست؟

HIV در مايعات بدن فرد آلوده يافت مي شود. اين شامل مايع مني، مايع واژينال و مقعد، خون و شير مادر است. اين ويروس شكننده است و براي مدت طولاني در خارج از بدن زنده نمي ماند. HIV نمي تواند از طريق عرق، ادرار يا بزاق يا بوس كردن انتقال يابد.

- شايعترين روش ابتلا به ايدز در انگلستان، داشتن رابطه جنسي مقعدي و واژينال بدون كاندوم است. راه هاي ديگر ابتلا به ايدز عبارتند از:

• به اشتراك گذاري سوزن ها، سرنگ ها يا ساير تجهيزات تزريقي
• انتقال از مادر به نوزاد در دوران بارداري، تولد يا تغذيه با شير مادر
• احتمال ابتلا به ايدز از طريق رابطه جنسي دهاني بسيار كم است و به بسياري از چيزها بستگي دارد.

چگونه بفهميم ايدز گرفتيم؟

اگر فكر مي كنيد ممكن است در معرض ابتلا به ايدز قرار داشته باشيد، در اسرع وقت به پزشك مراجعه كنيد. تنها راه براي فهميدن اينكه آيا مبتلا به ايدز هستيد يا خير آزمايش ايدز است. اين آزمايش شامل آزمايش نمونه اي از خون يا بزاق براي بررسي علائم عفونت است.

توجه داشته باشيد:

• داروهاي اورژانسي ضد ايدز به نام پروفيلاكيس (PEP)، اگر تا سه روز پس از قرار گرفتن در معرض ويروس مصرف شوند موثر هستند و از انتقال عفونت جلوگيري مي كنند. 
• تشخيص زودتر به معني شروع زودتر درمان است، كه مي تواند شانس كنترل ويروس را افزايش دهد و احتمال انتقال ويروس به ديگران را كاهش دهد
• آزمايشات ايدز بايد 1-3 ماه پس از قرار گرفتن در معرض عفونت ايدز تكرار شوند، اما نبايد اين مدت طولاني منتظر بمانيد و بايد به فكر درمان باشيد.
• كلينيك ها ممكن است آزمايش خون انگشتي ارائه دهند كه مي تواند در عرض چند دقيقه به شما نتيجه بدهد، اما ممكن است چند روز طول بكشد تا نتايج آزمايش ايدز دقيق تر اعلام شود.
• كيت هاي تست خانگي نيز در دسترس است كه مي توانيد به صورت آنلاين يا از داروخانه ها خريداري كنيد- بسته به نوع آزموني كه استفاده مي كنيد، نتيجه شما در چند دقيقه يا چند روز در دسترس خواهد بود.

- اگر اولين آزمايش نشان دهد مبتلا به ايدز هستيد، بايد آزمايش خون براي تأييد نتيجه انجام دهيد.

- اگر نتيجه مثبت باشد، بايد براي آزمايش هاي بيشتر و بحث در مورد گزينه هاي درمان خود، به كلينيك پزشكي ويژه مراجعه كنيد.

درمان ايدز

- داروهاي ضد رتروويروسي براي درمان ايدز استفاده مي شود. آنها از تكرار ويروس در بدن جلوگيري مي كنند و اجازه مي دهند سيستم ايمني بدن خود را ترميم كند و از آسيب بيشتر جلوگيري كند.

- اين قرص ها را بايد هر روز مصرف كنيد.

- ايدز قادر است به آساني به دارو ايدز مقاومت نشان دهد، اما مصرف تركيبي از داروهاي مختلف باعث مي شود كه اين احتمال بسيار كمتر شود.

- اكثر افراد مبتلا به ايدز تركيبي از داروها را مصرف مي كنند – بهتر است داروها را طبق روشي كه پزشك توصيه كرده است مصرف كنيد.

- هدف از درمان ايدز اين است كه ويروسي غير قابل كشف داشته باشيد. اين به اين معني است كه سطح ويروس HIV در بدن شما به اندازه كافي پايين بيايد به گونه اي كه توسط آزمايش تشخيص داده نشود.

قرص اورژانسي ايدز

اگر فردي گمان مي‌كند در عرض ۷۲ ساعت گذشته (سه روز)، در معرض ابتلا به اچ‌آي‌وي قرار داشته است مي‌تواند از قرص‌هاي پيشگيري از اچ‌آي‌وي استفاده كند. داروهاي پيشگيري پس از قرار گرفتن در معرض عامل بيماري‌زا را در ادامه فهرست كرده‌ايم:

post-exposure prophylaxis) :pep) داروهايي هستند كه ممكن است مانع از ابتلاي فرد به اچ‌آي‌وي شوند. در صورتي كه در مواجهه با ويروس اچ‌آي‌وي قرار گرفته‌ايد بايد بدون فوت وقت تحت درمان قرار بگيريد.

pep درماني پرزحمت است كه چهار هفته (۲۸ روزِ‌ كامل) طول مي‌كشد. اين درمان مي‌تواند با اثرات جانبي ناخوشايندي چون اسهال، تهوع و سردرد همراه باشد.

اگر آزمايش اچ‌آي‌وي مثبت باشد، انجام آزمايش‌هاي منظم خون ضروري است تا بتوان پيش از شروع درمان پيشرفت ويروس را بررسي كرد. درمان با هدف كاهش سطح اچ‌آي‌وي در خون طراحي مي‌شود كه فوايد زيادي دارد.

 با داشتن ايدز چگونه زندگي كنيم؟

اگر ايدز داريد، درمان موثر ايدز و كاهش ويروس، خطر انتقال ويروس به ديگران را كاهش مي دهد. همچنين بايد:

• ورزش منظم انجام دهيد
• رژيم سالم داشته باشيد
• سيگار نكشيد
• سالانه واكسن آنفلوآنزا بزنيد تا خطر ابتلا به بيماري هاي جدي كاهش يابد.

بدون درمان، سيستم ايمني بدن به شدت آسيب ديده و بيماري هاي تهديد كننده حياتي مانند سرطان و عفونت هاي شديد مي توانند رخ دهند. خانم هاي باردار مبتلا به ايدز بايد به فكر درمان و مراقبت هاي پزشكي باشند تا ويروس به جنين منتقل نشود. (بخوانيد: ايدز و بارداري)

جلوگيري از مبتلا شدن به ايدز

1. هر كسي كه رابطه جنسي بدون كاندوم داشته باشد يا سوزن تزريق مشترك داشته باشد، در معرض خطر ابتلا به ويروس HIV قرار دارد.
2. بهترين راه براي جلوگيري از ايدز، استفاده از كاندوم براي رابطه جنسي و به اشتراك نگذاشتن سوزن يا ساير تجهيزات تزريقي، از جمله سرنگ ها مي باشد.
3. دانستن وضعيت ويروس HIV و شريك زندگي بسيار مهم است.
4. براي افرادي كه مبتلا به ايدز هستند، درمان موثر ايدز، خطر انتقال ويروس به ديگران را كاهش مي دهد.

تهيه و تنظيم: گروه سلامت اوما

منبع:آشنايي با ايدز، درمان و راه هاي انتقال ايدز