قرص اسپيرونولاكتون چيست؟

- قرص اسپيرونولاكتون ( قرص Spironolactone ) يك ديورتيك ضعيف پتاسيم (قرص آب) است كه مانع از جذب بيش از حد سديم و كاهش سطح پتاسيم مي شود. قرص اسپيرونولاكتون براي تشخيص يا درمان بيماري كه در آن آلدوسترون به مقدار بيش از حد در بدن وجود دارد استفاده مي شود. آلدوسترون يك هورمون توليد شده توسط غدد آدرنال است كه نمك و آب بدن شما را تنظيم مي كند.

- قرص اسپيررونولاكتون همچنين در افرادي كه داراي نارسايي احتقاني قلب، سيروز كبد يا اختلال كليوي به نام سندرم نفروتيك هستند، استفاده مي شود. اين دارو همچنين براي درمان يا پيشگيري از هيپوكالمي (سطح پتاسيم كم خون)  و ادم استفاده مي شود.

اطلاعات مهم در خصوص قرص اسپيرونولاكتون

- اگر بيماري كليوي داريد، مقدار پتاسيم در خون شما بالا است، بيماري آديسون (اختلال غدد آدرنال) داريد، قادر به ادرار كردن نيستيد يا اگر اپروئون استفاده مي كنيد، نبايد از اسپرينولاكتون استفاده كنيد.

- در مطالعات حيواني، اسپرينولاكتون نوع خاصي از سرطان يا تومور را ايجاد مي كند. معلوم نيست اين اثرات در انسان نيز ديده مي شود يا خير. در مورد خطرات قرص از پزشك خود سوال كنيد.

قبل از مصرف قرص اسپيرونولاكتون

اگر به اين قرص حساسيت داريد يا موارد زير وجود دارد نبايد از اسپرورونولاكتون استفاده كنيد:

• بيماري كليوي، قادر به ادرار نيستيد؛
• بيماري آديسون (اختلال غدد آدرنال)؛
• سطح بالايي از پتاسيم در خون (هيپوكالمي)؛ يا
• اگر از پروپرانول استفاده مي كنيد.

براي اطمينان از اينكه سپيرونولاكتون براي شما مناسب است، اگر موارد زير را داريد، به پزشك خود بگوييد:

• بيماري كبد؛
• بيماري قلبي؛
• عدم تعادل الكتروليتي (مانند سطح پايين منيزيم در خون شما)؛ يا
• اگر داروهاي ضد التهابي غير استروييدي، كلستيآمين، هپارين، ليتيوم، قلب يا فشار خون، مكمل پتاسيم، داروهاي استروئيدي يا ديورتيك ديگر مصرف مي كنيد.

- در مطالعات حيواني، قرص اسپيرونولاكتون نوع خاصي از تومورها را ايجاد كرد كه بعضي از آنها سرطاني بودند. با اين حال، دوزهاي بسيار بالا در مطالعات حيواني استفاده مي شود. مشخص نيست آيا اين اثرات در انسان نيز ديده مي شود يا خير. در خصوص خطرات قرص از پزشك خود سوال كنيد.

- معلوم نيست آيا قرص اسپرينولاكتون به جنين آسيب مي رساند يا خير. در صورتي كه باردار هستيد يا مي خواهيد باردار شويد قبل از مصرف اين دارو با پزشك خود صحبت كنيد.

- قرص اسپرينولاكتون مي تواند به شير مادر منتقل شود و ممكن است به نوزاد شيرخوار آسيب برساند. هنگام استفاده از اين دارو نبايد به نوزاد شير بدهيد.

نحوه مصرف قرص اسپيرونولاكتون

- اسپيرولولاكتون را دقيقا مطابق با تجويز پزشك مصرف كنيد. تمام دستورالعملهاي نوشته شده بر روي برچسب را دنبال كنيد. اين دارو را در مقادير بيشتر يا كمتر يا مدت زمان طولاني تر از زمان توصيه شده مصرف نكنيد.

- در حين استفاده از اسپرينولاكتون، ممكن است نياز به آزمايشهاي خون مكرر داشته باشيد.

- اين دارو مي تواند نتايج غير معمولي را با آزمايش هاي پزشكي خاص ايجاد كند. به هر دكتري كه مراجعه مي كنيد بگوييد از قرص اسپيرونولاكتون استفاده مي كنيد.

- اگر به جراحي نياز داريد، قبل از جراحي به جراح بگوييد كه قرص اسپرينولاكتون استفاده مي كنيد. ممكن است لازم باشد به مدت كوتاهي مصرف دارو را متوقف كنيد.

- اگر فشار خون بالا داريد، از اين دارو استفاده كنيد حتي اگر احساس خوبي داريد. فشار خون بالا اغلب بدون علامت است. ممكن است لازم باشد از داروهاي فشار خون براي بقيه زندگي خود استفاده كنيد.

- قرص را در دماي اتاق دور از گرما، نور و رطوبت نگه داريد.

چه اتفاقي مي افتد اگر يك وعده ازقرص اسپيرونولاكتون را فراموش كردم؟

بلافاصله قرص فراموش شده را بخوريد. اگر زمان وعده بعدي قرص است قرص قبلي را نخوريد. داروي اضافي براي جبران قرص فراموش شده مصرف نكنيد.

اگر بيش از حد قرص اسپيرونولاكتون مصرف كنم چه اتفاقي مي افتد؟

به اورژانس مراجعه كنيد.

در هنگام مصرف قرص اسپيرونولاكتون چه چيزهايي نبايد مصرف كنم؟

نوشيدن الكل مي تواند برخي از عوارض جانبي اسپيرونولاكتون را افزايش دهد.
از جايگزين هاي نمكي يا محصولات لبني كم سديم حاوي پتاسيم استفاده نكنيد. اين محصولات مي توانند باعث افزايش سطح پتاسيم شما در هنگام مصرف اسپرينولاكتون شوند.
اجتناب از رژيم غذايي با نمك زياد. نمك زياد بدن باعث حفظ آب در بدن مي شود، كه ممكن است اثر بخشي اين دارو را كاهش دهد.
اسپيرنولاكتون ممكن است تفكر يا واكنش شما را مختل كند. اگر رانندگي مي كنيد مراقب باشيد.
در هنگام تمرين و در هواي گرم، مراقب باشيد گرمازده نشويد. دستورالعمل هاي پزشك را در مورد نوع و مقدار مايعات دنبال كنيد. در بعضي موارد، نوشيدن بيش از حد مايعات مي تواند به اندازه مصرف نكردن مايعات نامناسب باشد.

عوارض جانبي قرص اسپيرونولاكتون

در صورت وجود هر گونه نشانه اي از واكنش هاي آلرژيك به اسپيرونولاكتون، با اورژانس تماس بگيريد: دشواري تنفس؛ تورم چهره، لبها، زبان يا گلو. اگر علائم زير را داريد استفاده از اسپيرونولاكتون را متوقف كنيد و در صورت لزوم با پزشك خود تماس بگيريد:

• علائم خونريزي معده - مدفوع خوني يا تار، سرفه خوني و يا استفراغ شبيه به قهوه؛
• پتاسيم بالا - ضربان قلب آهسته، ضعف عضلاني يا احساس ضعف
• سديم كم - سرگيجه، ناهماهنگي، توهم، ضعف شديد، از دست دادن هماهنگي، احساس ناپايداري، تشنج، غش، تنفس كم عمق (تنفس ممكن است متوقف شود)؛ يا
• علائم اختلالات الكتروليتي - خشكي دهان، افزايش تشنگي، خواب آلودگي، كمبود انرژي، احساس بيحسي، سردرگمي، تهوع، استفراغ، افزايش ادرار، گرفتگي عضلاني يا ضعف، سرعت ضربان قلب، كم ادرار كردن يا ادرار نكردن عوارض جانبي معمول اسپيرونولاكتون ممكن است شامل موارد زير باشد:
• تهوع، استفراغ، اسهال؛
• تورم پستان يا حساسيت به لمس؛
• سرگيجه، سردرد، خواب آلودگي ملايم.
• گرفتگي عضلات پا؛ يا
• ناتواني جنسي، مشكل داشتن نعوظ.

اين يك ليست كامل از عوارض جانبي نيست و ممكن است عوارض ديگري نيز رخ دهند. براي مشاوره با پزشك خود تماس بگيريد. 

اطلاعات دوز مصرفي قرص اسپيرونولاكتون

• دوز بزرگسالان معمولي براي ورم:

25 تا 200 ميلي گرم در روز به صورت خوراكي در 1 يا 2 قسمت.

• مصرف روزانه بزرگسالان براي فشار خون بالا:

25 تا 200 ميلي گرم در روز به صورت خوراكي در 1 يا 2 قسمت.

• دوز بزرگسالان معمولي براي هيپوكالمي:

25 تا 200 ميلي گرم در روز به صورت خوراكي در 1 يا 2 قسمت.

• دوز بزرگسالان براي تشخيص اوليه هيپرآلبسترونيزم:

100 تا 400 ميلي گرم در روز به صورت خوراكي در 1 يا 2 قسمت.

• مصرف بالغ بزرگسالان براي هيرسوتيسم:

50 تا 200 ميلي گرم در روز به صورت خوراكي در 1 يا 2 قسمت.

• مصرف روزانه بزرگسالان براي نارسايي احتقاني قلب:

25 ميلي گرم در روز به صورت خوراكي. افزايش يا كاهش بر اساس پاسخ و شواهد هيپوكالمي.

• دوز بزرگسالان معمول براي هيپرآلبسترونيزم اوليه:

دوز اوليه: 100 ميلي گرم خوراكي يكبار در روز. اين دوز ممكن است به دو دوز روزانه تقسيم شود و هر دو تا سه روز به مقدار حداكثر توصيه شده در كل روز 400 ميليگرم افزايش يابد. توصيه مي شود كه دوز براي كاهش دفع سديم، فشار خون بالا، ضعف، هيپوكالمي و هر گونه علائم يا نشانه هاي هيپرگالدسترونيزم اوليه در اين بيمار تثبيت شود.
اگر بيمار مبتلا به آدنوم يا كارسينوم آدرنال باشد، بايد در هنگام انتظار عمل جراحي، حداقل دوز مصرفي اسپرينولاكتون بايد مصرف شود. با اين حال، هيپرپلازي آدرنال به طور معمول به جراحي پاسخ نمي دهد و درمان اسپيرونولاكتون مزمن توصيه مي شود.
بيماران مبتلا به هيپرپلازي آدرنال اغلب نياز به درمان ضد فشار خون ديگر براي كنترل پرفشاري خون مرتبط با آن دارند.

• مصرف روزانه كودكان با فشار خون بالا:

نوزادان: 1 تا 3 ميلي گرم بر كيلوگرم در روز به صورت خوراكي هر 12 تا 24 ساعت.
كودكان: از 1.5 تا 3.3 ميلي گرم بر كيلوگرم در روز و يا 60 ميلي گرم در متر مربع در روز به صورت خوراكي در دوزهاي تقسيم شده هر 6 تا 12 ساعت بدون تجاوز به 100 ميلي گرم در روز.

• دوز معمول براي تشخيص عمومي هيپرآلبسترونيزم اوليه در كودكان:    

كودكان: 100 تا 400 ميلي گرم در متر مربع در روز به صورت خوراكي در 2 وعده.

چه داروهاي ديگري بر قرص اسپيرونولاكتون تاثير مي گذارد؟

مصرف اين دارو با ساير داروهايي كه سبب سرگيجه يا كاهش فشار خون مي شود، مي تواند اين اثرات را بدتر كند. قبل از مصرف اس***لاكتون با داروي ضد درد، آرامش عضله يا دارو براي اضطراب يا تشنج، با پزشك خود مشورت كنيد.
ساير داروها ممكن است با اسپيرونولاكتون تداخل داشته باشند، از جمله داروهاي تجويزي و بدون نسخه، ويتامين ها و محصولات گياهي. در خصوص قرص هايي كه مصرف مي كنيد با پزشك خود صحبت كنيد.

تداخلات قرص اسپيرونولاكتون

هميشه در مورد هر گونه داروي غير قانوني و قانوني، مكمل ها و داروهاي گياهي كه مصرف مي كنيد، به پزشك خود اطلاع دهيد.
قرص اسپيرونولاكتون مي تواند با قرص هاي زير تداخل داشته باشد و تاثير منفي ايجاد كند:

• ليتيوم (اسكاليت، ليتوبي)
• مهار كننده هاي ACE، مانند بنازپريل 
• مسدود كننده هاي گيرنده آنژيوتانسين II، مانند آسيلسارتان (ادربري)
• ديگوكسين (لانوكين)
• كلستيآمينين (Questran، Cholybar)
• استروئيدها مانند پردنيزون
• ايبوپروفن و ساير داروهاي ضد التهابي غير استروئيدي 
• آنتاگونيست هاي گيرنده آلدوسترون
• هپارين 
• شل كننده عضله اسكلتي، از جمله سيكلوبنزاپرين 
• ديورتيك هاي ديگر، مانند آميلوريد 
• نوراپي نفرين
• مكمل پتاسيم

قرص اسپيرونولاكتون و الكل

در هنگام مصرف اسپيرونولاكتون، مصرف الكل، مواد مخدر يا باربيتورات ها (آرام بخش) مي تواند باعث سرگيجه، يا خفگي شود. 
بنابراين، هنگام مصرف اسپيرونولاكتون، بهتر است از مصرف الكل جلوگيري شود.

تهيه و تنظيم: گروه سلامت اوما

منبع: قرص اسپيرونولاكتون و نحوه مصرف آن