هنگامي كه يك زن باردار است، يك عضو، به نام جفت، مواد مغذي و اكسيژن را از خون مادر به خون نوزاد منتقل مي كند. جفت منطقه اي وسيع را پوشش مي دهد و به رحم مادر متصل مي شود. بند ناف جفت را به نوزاد متصل مي كند.

ناحيه جلويي رحم قدامي در نظر گرفته مي شود. ناحيه پشتي خلفي است؛ فوندال ديوار بالا است و سمت راست و چپ رحم جفت جانبي است. مهم نيست جفت در كدام ناحيه رحم قرار دارد، اما اگر قسمت پايين آن خيلي پايين باشد، وقتي زمان تولد نوزاد ميرسد براي جنين سخت است سر خود را به سمت پايين برگرداند (خطرات پايين بودن جفت در بارداري). داشتن جفت خلفي به اين معني است كه در هنگام بارداري و زايمان مادر خونريزي بيش از حدي را تجربه مي كند.

جفت خلفي چيست؟

رحم در ميان استخوان هاي لگني مادر قرار مي گيرد. وقتي جفت مادر خود را به رحم بر روي ديواره پشتي متصل مي كند، جفت خلفي ناميده مي شود. اين قسمت رحم درست در نزديكي ستون فقرات مادر است. هنگامي كه تخمك بارور مي شود، نزديك به آن ناحيه رحم باقي مي ماند و از آنجا رشد مي كند. "خلفي" نشان دهنده پشت و "قدامي" به معناي جلو است.

آيا جفت خلفي طبيعي است؟

همانطور كه جنين شروع به رشد مي كند، رحم هم رشد مي كند. جفت قدامي و خلفي براي نوزاد و مادر طبيعي هستند. وقتي جفت در حالت عمودي رحم است، باعث مي شود جفت خلفي باشد. هنگامي كه جفت در ديواره پشتي نسبت به قسمت فوقاني رحم قرار دارد، جفت خلفي در نظر گرفته مي شود. اين بهترين مكان براي جنين است، زيرا باعث مي شود جنين در هنگام تولد به راحتي به موقعيت قدامي حركت كند. در حالي كه جنين با ستون فقرات مادر مواجه مي شود، تاج سر نوزاد مي تواند راه را براي كانال تولد فراهم كند.

چگونه موقعيت جفت خلفي تغيير مي كند؟

هنگامي كه يك زن باردار است، سونوگرافي براي تعيين محل جفت و محل آن نسبت به دهانه رحم انجام مي شود. تغيير محل جفت در طول بارداري طبيعي است. در نيمه راه بارداري، جفت 50٪ فضاي روي سطح رحم را مي گيرد. در هفته 40 ، جفت فقط از 17 تا 25 درصد سطح رحم را مي گيرد. 

در سه ماهه سوم بارداري، سر نوزاد شروع به حركت به سمت منطقه لگن مي كند تا براي زايمان آماده شود. 

چه زماني بايد نگران موقعيت جفت باشيم؟

هنگامي كه جفت در جهت دهانه رحم رشد مي كند، جفت سر راهي ناميده مي شود و مي تواند منجر به نگراني شود. جفت ممكن است خود را از بخش ناپايدار دهانه رحم به سمت قسمت پايين رحم جدا كند. اين امر مي تواند باعث بروز زايمان زودرس و عوارض ناشي از خونريزي شديد شود.

در صورتي كه سونوگرافي در ابتداي بارداري نشان دهد جفت در قسمت پايين رحم است معمولا جاي نگراني وجود ندارد. با پيشرفت بارداري جفت به سمت بالا حركت مي كند. همچنين نبايد درباره جفت خلفي نگران باشيد. بعدا در بارداري اين موقعيت جفت مي تواند مشكلاتي ايجاد كند. جفت سر راهي به اين معني است كه دهانه رحم پوشيده شده و جنين قادر به زايمان طبيعي نيست. جفت سر راهي زماني رخ مي دهد كه ديواره رحم به سمت نيمه دوم بارداري كشيده شود و خونريزي بيش از حد ايجاد مي شود. بررسي محل جفت در بارداري بسيار مهم است زيرا مشخص مي كند مادر مي تواند زايمان طبيعي داشته باشد يا سزارين.

چه موقعيتي از جفت خلفي ممكن است نگران كننده باشد؟

اگر جفت در قسمت پشتي رحم به سمت قسمت بالاي رحم قرار داشته باشد موقعيت آن طبيعي است. اين موقعيت به كودك اجازه مي دهد تا قبل از زايمان به سمت موقعيت زايمان حركت كند. جفت مي تواند موقعيت خود را در بارداري تغيير دهد و تغيير موقعيت كاملا طبيعي است. با اين حال، اگر جفت به سمت دهانه رحم باشد نگران كننده است زيرا مي تواند منجر به زايمان زودرس يا خونريزي بيش از حد شود.

در مراحل ابتدايي بارداري، ممكن است درباره موقعيت جفت نگران نباشيد. پزشكان موقعيت جفت را در حين بارداري به دقت مورد بررسي قرار مي دهند، زيرا موقعيت جفت مي تواند تعيين كند آيا زايمان طبيعي است يا سزارين.

ادامه در مقاله

همه چيز درباره جفت خلفي (Posterior)